Sremska Mitrovica, 13. april 2024. godine – U Mitrovačkoj gimnaziji u Sremskoj Mitrovici, u realizaciji našeg stručnog i saradničkog tima, uspešno je održana četvrta po redu obuka u okviru programa stručnog usavršavanja nastavnika istorije pod nazivom ,,Učenje o genocidu počinjenom nad Srbima“, koji je pod brojem 5373 u okviru Liste programa od javnog interesa, Rešenjem br. 601-00-00015/2023-16 od 3. aprila 2023. godine, odobrio ministar prosvete.
Ovo stručno usavršavanje obuhvata kompetencije K1 i K2, kao i prioritetnu oblast P4.
Naredna obuka biće realizovana prve subote u junu 2024. godine o čemu će svi zainteresovani nastavnici istorije iz čitave zemlje biti blagovremeno obavešteni.
Kao rezultat pohađanja obuke nastavnici će unaprediti svoje znanje o genocidu koji je izvršen nad Srbima u NDH u svetlu aktuelnih istoriografskih saznanja.
U pitanju je prvi akreditovani obrazovni program Muzeja žrtava genocida još od njegovog osnivanja daleke 1992. godine.
Genocid izvršen nad Srbima od strane hrvatske države na celokupnoj njenoj teritoriji tokom Drugog svetskog rata predstavlja izuzetno kompleksnu i delikatnu temu za podučavanje učenika osnovnoškolskog i srednjoškolskog uzrasta.
Nastavnici istorije se neretko ustručavaju da sa učenicima detaljnije obrađuju ovu temu na časovima jer nisu sigurni da su sa njom dovoljno upoznati, odnosno da su osposobljeni da je na pravi način podučavaju, navode u Muzeju.
Nastavnici istorije su svoja znanja o ovoj temi pretežno stekli tokom inicijalnog fakultetskog obrazovanja i često nisu upoznati sa novijim rezultatima istoriografskih istraživanja. Pored toga, reč je o temi o kojoj u javnosti povremeno kruže neproverene informacije koje izazivaju zabunu i kod samih nastavnika.
Podučavanje o genocidu nad Srbima u NDH, kao i o drugim ratnim stradanjima pripadnika srpskog naroda, često je fokusirano na predstavljanje istorijskih podataka, dok je nedovoljno usmereno na unapređivanje kritičkog mišljenja kod učenika i razvijanje njihove empatije prema žrtvama.
O potrebama za unapređenjem kompetencija nastavnika istorije za podučavanje o ovim temama Muzej žrtava genocida imao je priliku da se upozna kroz svoju dugogodišnju saradnju sa osnovnim i srednjim školama na teritoriji Republike Srbije.
Ciljevi programa
Predloženi program spada u oblast društvenih nauka, odnosno istorije. On teži tome da razvija kompetencije nastavnika istorije i drugih predmeta za uže stručnu oblast, kao i za poučavanje i učenje.
Prioritetna oblast stručnog usavršavanja na koju se program odnosi jeste unapređivanje stručnih – predmetno metodičkih, pedagoških i psiholoških znanja nastavnika istorije i drugih predmeta.
Primarnu ciljnu grupu programa čine nastavnici istorije u osnovnim školama, gimnazijama, srednjim stručnim školama i u srednjim umetničkim školama.
Opšti cilj programa predstavlja unapređivanje kompetencija nastavnika istorije u osnovnim i srednjim školama za planiranje i realizaciju nastavnih jedinica u okviru kojih se obrađuje tema genocida koji je izvršen nad Srbima na prostoru Nezavisne Države Hrvatske tokom Drugog svetskog rata, i sa tim u vezi unapređivanje kvaliteta nastave.
Specifični ciljevi programa su:
– upoznavanje nastavnika sa pravnim i teorijskim razumevanjem pojma genocida i primerima genocidnih zločina kroz istoriju;
– unapređivanje znanja nastavnika o genocidu izvršenom nad Srbima od strane hrvatske države u sistemu koncentracionih i logora smrti NDH u Jasenovcu, kao i na brojnim drugim gubilištima na teritoriji Nezavisne Države Hrvatske tokom Drugog svetskog rata, i to u svetlu aktuelnih istoriografskih istraživanja;
– unapređivanje kompetencija nastavnika za primenu inovativnih i uzrastu primerenih metoda i tehnika u podučavanja, odnosno izvođenja nastavnih jedinica u kojima se obrađuju genocid nad Srbima u NDH sa ciljem da se, pored ostalog, kod učenika unapređuje kritičko mišljenje i razvija osećaj empatije prema žrtvama;
– unapređivanje kompetencija nastavnika za prepoznavanje međupredmetnih korelacija, horizontalno povezivanje nastavnih sadržaja iz različitih predmeta koji se dotiču genocida nad Srbima u NDH i, s tim u vezi, pripremu i izvođenje projekte nastave.
Očekivani ishodi programa i efekti primene programa u praksi:
– Pohađanje ove obuke omogućiće nastavnicima da unaprede svoje kompetencije za planiranje i realizaciju nastavne jedinice, podučavanje u vezi sa genocidom izvršenim nad Srbima na prostoru Nezavisne Države Hrvatske tokom Drugog svetskog rata.
– Nastavnici će biti osnaženi da ovaj nastavni sadržaj obrađuju u okviru redovnih časova ili u okviru projektne nastave na osnovu međupredmetnog povezivanja srodnog nastavnog sadržaja, samostalno ili u saradnji sa nastavnicima drugih predmeta.
– Obuka će dovesti i do daljeg razvoja partnerstva između školskih ustanova u Republici Srbiji i Muzeja žrtava genocida koji će biti na raspolaganju učesnicima nakon realizacije obuke za sva dodatna pitanja i podršku u realizaciji časova, a omogućiće im i korišćenje materijala koji nastaju u okviru njegovog rada za izvođenje nastave.
– Kao rezultat obuke nastavnici će unaprediti svoje znanje o genocidu koji je izvršen nad Srbima u NDH u svetlu aktuelnih istoriografskih saznanja, kao i veštine podučavanja o ovoj temi.
– Nastavnici će bolje razumeti identitetsku i društvenu relevantnost ove teme, kao i značaj delikatnog i temeljnog prenošenja znanja učenicima o njoj.
– Nastavnici će biti osposobljeni da u realizaciji nastavnih jedinica koje se tiču ove teme, osim istoriografskih izvora, koriste i inovativne metode podučavanja koje su primerene uzrastu, poput kratkih priča, audio-vizuelnih materijala i izložbi.
– Kao rezultat primene ovih metoda u praksi učenici će biti podstaknuti da usvajaju znanja o ovoj temi tako što će istovremeno unapređivati kritičko mišljenje i razvijati empatiju prema žrtvama koja prevazilazi samo puko pamćenje istorijskih podataka.
