Državni zločin Nezavisne Države Hrvatske koji je planiran i sproveden nad Srbima, Jevrejima, Romima i ostalim koji nisu prihvatali ustaški sistem još uvek nije razjašnjen u formi koja neće izazivati dijametralno suprotstavljene tvrdnje. Isto to važi i za koncentracioni logor Jasenovac – mada je objavljeno više od 3.000 radova širom sveta na brojnim jezicima, ostalo je još mnogo toga nerazjašnjeno.
Poznato je da na hrvatskoj strani glasnija grupa onih koji prosto negiraju zločin u Jasenovcu (koji imaju i javnu i tajnu podršku određenih krugova Rimokatoličke crkve) od manjine koja forsira naučno istraživačke metode i to se može videti u diplomskim i master radovima i doktoratima kao i brojnim člancima.
Na srpskoj strani problem Jasenovca nije bio u fokusu nijedne katedre za istoriju, odnosno na predmetu Istorija Jugoslavije, niti istraživačkog programa tri instituta u Beogradu. Jedina ustanova koja u svojim programima ima istraživanje zločina u ratovima vođenim u 20. veku, naročito u Nezavisnoj Državi Hrvatskoj, jeste Muzej žrtava genocida koja svoje rezultate objavljuje i čini ih dostupnim široj javnosti. Naglašavamo da je potrebno prvenstveno tragati za imenima i prezimenima (i ostalim podacima) žrtava nego sporiti ili braniti određeni broj. Žrtva mora da bude personalizovana kako su to lepo istakli u naslovima svojih radova: Staniša Brkić, Ime i broj Kragujevac, 2007, i Silvija Krejaković, Identiteti žrtava streljanih u Kraljevu oktobra 1941., Beograd 2013.
Poznato je da je na srpskoj strani najprisutniji stereotip o 700.000 umorenih Srba u Jasenovcu i da svoje uporište ima među onim koji se informišu uglavnom čitanjem Vikipedije, Gugla i sličnih „izvora“ uz neprestano pominjanje da je to broj koji je utvrdila izvesna „komisija“, „taj broj je utvrdio nemački general“…. Na pitanje koliko ima popisanih žrtava bivate optuženi za revizionizam, da umanjujete broj žrtava, da ste plaćenik i izdajnik…
Muzej žrtava genocida je uverenja da se iz sijaset razloga do istine o broju stradalih nikada neće doći ali se može mnogo toga razjasniti kroz oslobađanje zarobljene i objavljivanje nepoznate arhivske građe (koje ima i u Beogradu u obaveštajnim agencijama), kao i čitanje radova različite provenijencije, raspravama i polemikama onih koji su se tom temom bavili najmanje desetak godina… U tom kontekstu smatramo da je tekst istoričara Vladimira Gajgera, saradnika Hrvatskog instituta za povijest iz Zagreba, koristan u raspravi o broju žrtava u Jasenovcu. Mada se ne slažemo u potpunosti sa određenim kvalifikacijama i zaključcima, ipak ga preporučujemo za čitanje smatrajući ga korisnim iz više razloga, između ostalog, zato što je pomenuo svaki iole vredniji naslov objavljen u Hrvatskoj i Srbiji posle raspada Jugoslavije 1991. godine. Mada dobro znamo da tako nešto na srpskoj strani ne postoji, želeli bi da Gajgerova rasprava bude povod naučne i stručne reakcije prvenstveno profesionalnih istraživača prošlosti! To znači ne na način kako su internetske sveznalice komentarisale članak dr Srđe Trifkovića „Ustaša crimes, serbian victims, numbers and politics: toward a rational debate“
